SEA Nedir?
SEA1, MADDELERİN ve KARIŞIMLARIN SINIFLANDIRILMASI, ETİKETLENMESİ VE AMBALAJLANMASI HAKKINDA YÖNETMELİK’in baş harflerini oluşturmaktadır.

Sınıflandırma Etiketleme Ambalajlama
Piyasaya sürülen madde, karışım ve nesnelerin, insan sağlığı ve çevre üzerinde teşkil edebileceği olumsuz etkilere karşı ileri düzeyde koruma sağlamak ve serbest dolaşımlarını temin etmek üzere sınıflandırılmasına, etiketlenmesine ve ambalajlanmasına ilişkin idari ve teknik usul ve esasları düzenlemektir.

a) Piyasaya arz edilen maddelerin ve karışımların sınıflandırılmasını, zararlı maddelerin ve karışımların etiketlenmesini ve ambalajlanmasını,
b) İmalatçı, ithalatçı ve alt kullanıcıların, piyasaya arz edilen maddeleri ve karışımları sınıflandırmasına ilişkin hükümleri,
c) Tedarikçilerin, piyasaya arz edilen zararlı maddeleri ve karışımları etiketlemesi ve ambalajlamasına ilişkin hükümleri,
ç) İmalatçı, eşya üreticileri ve ithalatçıların, 26/12/2008 tarihli ve 27092 mükerrer sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Kimyasalların Envanteri ve Kontrolü Hakkında Yönetmeliğin ek-1’inin 1 inci, 2 nci ve 3 üncü başlıklarında yer alan maddeler hariç, bu Yönetmeliğin ek-8’inin 1 inci, 3 üncü, 4 üncü ve 5 inci başlıklarında belirtilen koşulları sağlayan ve piyasaya arz edilmeyen maddelerin sınıflandırmasına ilişkin hükümleri,
d) Ek-6’nın üçüncü bölümünde, uyumlaştırılmış sınıflandırma ve etiket bilgilerinin yer aldığı madde listesinin oluşturulmasını,
e) Zararlı maddelerin sınıflandırma ve etiketleme bildirimine ilişkin hükümleri,
f) (d) bendinde belirtilen uyumlaştırılmış sınıflandırma ve etiketleme unsurlarından ve (e) bendinde belirtilen bildirimden oluşan, maddelere ait bir sınıflandırma ve etiketleme envanterinin oluşturulmasını,
kapsar.

1 Haziran 2016 itibariyle, 11 Aralık 2013 tarihli ve 28848 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan, SEA yönetmeliği tamamen zorunlu hale gelmiştir.

CLP Nedir?
20 Ocak 2009’da yürürlüğe giren CLP2, madde ve karışımların Sınıflandırılması, Etiketlenmesi ve Ambalajlanmasına ilişkin kuralları düzenleyen, Birleşmiş Milletler Küresel Uyum Sistemi’ni (United Nations Globally Harmonized System) baz almış olan AB tüzüğüdür.

Classification (Sınıflandırma)
Labelling (Etiketleme)
Packaging (Ambalajlama)
CLP, Tehlikeli Maddeler (Dangerous Substances Directive, DSD)3 ve Tehlikeli Karışımlar (Dangerous Preparations Directive, DPD)4 Yönergelerinin yerini almıştır.

CLP’nin genel amacı; insan ve çevre sağlığının yüksek derecede korunması, maddelerin, karışımların ve eşyaların serbest hareketlerinin sağlanmasıdır.

CLP’nin REACH’ten farklılıkları olması ile birlikte mevcut bilgi ve sistemle çok yakından ilgisi vardır. REACH sınıflandırma ve etiketleme kriterlerini içermez fakat CLP yönetmeliğine atıfta bulunur.

DSD/DPD ile CLP arasındaki temel farklar
CLP tüzüğüne geçişle birlikte DSD/DPD çerçevesindeki eski sınıflandırma ve etiketleme esaslarında bazı önemli değişikliklere gidilmiştir. Bu yeniliklerin bir kısmı isimlendirme ile ilgilidir. Örneğin; müstahzar yerine karışım, Risk (R) yerine Zararlılık (H) ifadeleri, Güvenlik (S) yerine Tedbir (P) ifadeleri gibi kullanımlar benimsenmiştir. Bununla birlikte, fizikokimyasal zararlılıkların sınıflandırmasına yönelik eklenen yeni kategoriler, tehlikeler arasında daha hassas bir ayrıma olanak vermektedir.

İnsan sağlığı için yeni bir sınıflandırma türü olan Belirli Hedef Organ Toksisitesi (BHOT) eklenmiştir. Bu kategori, tekli veya tekrarlı maruziyet türlerine sahip olabilir. Eldeki akut toksisite verileri ile hem BHOT Tek Mrz. hem de ölümcül düzeyde Akut Toks. sınıflandırmaları hesaplanan bir madde için özellikle ölümcül etkiler söz konusu organla ilgili ise ölçütler uygulanırken dikkatli olunmalıdır çünkü bir madde aynı etkiden iki sınıflandırma alamaz. BHOT Tekrar. Mrz. ise yinelenen maruziyete dayanır. BHOT Tek Mrz. gibi birkaç kategorisi vardır ve aynı şekilde çift sınıflandırmadan kaçınılmalıdır. Örneğin, üreme toksisitesi sınıflandırmasına yol açan bir etki, üremeyle ilgili bir organda BHOT Tekrar. Mrz. sınıflandırmasına yol açmaz.

Ayrıca hassaslaşma sınıflandırmasında hem cilt hem de solunum yolu hassaslaştırıcıları için alt kategoriler mevcuttur. Bu durumu ayırt edecek kadar veri bulunan durumlarda madde; ya 1A, kuvvetli hassaslaştırıcılar, ya da 1B diğer hassaslaştırıcılar kategorileri altında sınıflandırılabilir. Eğer ürün hakkında, bir alt kategoriye karar verecek kadar bilgi yok ancak hassaslaşmaya dair kanıt varsa, ürünler Kategori 1 olarak sınıflandırılmalıdır. Bu sınıflandırmalar için geçerli olan derişim sınırları belirlenmiştir ve ölçütlerin bulunduğu tablolar CLP Yönetmeliği’nin 286/2011 sayılı ekinde yer alır. Ayrıca ikinci ATP (AB 2011/286) ile sucul kronik sınıflandırma için yeni ölçütler ve ozon tabakasına zararlı maddelerin sınıflandırması için derişim sınırları eklemiştir.

Burada bahsedilen değişiklikler, bu yönetmelikleri temel alan SAE5 ile SEA yönetmelikleri arasındaki geçiş için de geçerlidir.

Referanslar:

1 11 Aralık 2013 tarih ve 28848 sayılı Mükerrer resmi gazetede yayınlanan Maddelerin ve Karışımların Sınıflandırılması, Etiketlenmesi ve Ambalajlanması Hakkında Yönetmelik
2 Regulation (EC) No 1272/2008 of the European Parliament and of the Council of 16 December 2008 on classification, labelling and packaging of substances and mixtures, amending and repealing Directives 67/548/EEC and 1999/45/EC, and amending Regulation (EC) No 1907/2006
3 Dangerous Substances Directive; Council Directive 67/548/EEC of 27 June 1967 on the approximation of laws, regulations and administrative provisions relating to the classification, packaging and labelling of dangerous substances
4 Dangerous Preparations Directive; Directive 1999/45/EC of the European Parliament and of the Council of 31 May 1999 concerning the approximation of the laws, regulations and administrative provisions of the Member States relating to the classification, packaging and labelling of dangerous preparations
5 11 Temmuz 1993 tarih ve 21634 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Tehlikeli Kimyasallar Yönetmeliği